က်ားထိန္းနယ္ေျမဆိုင္းဘုတ္သာက်န္

 ကိုမေနာ(EJG)

ကခ်င္ျပည္နယ္ဟူးေကာင္းေဒသတြင္သတ္မွတ္ထားေသာကမာၻက်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမမွာဆိုင္း

ဘုတ္သာက်န္ရွိေတာ့ေျကာင့္ဟူေကာင္းေဒသခံမ်ားကရန္ကုန္ျမိဳ.တြင္ေျပာျကားသည္။

“သစ္ခုတ္လမ္းေဖာက္လို.ကုန္ျပီ၊အခုဆိုင္းဘုတ္ပဲက်န္ေတာ့တယ္” ဟုဟူးေကာင္းေဒသတြင္ပါ၀င္ေသာလဘန္ေကာက္ေက်းရြာသူတစ္ဦးကVenus News Weekly သို.ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသမွ က်ားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမကို ျမန္မာအစိုးရမွ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ေတာရုိင္းတိရိစာၧန္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႔ (Wildlife Conservation Society)၏ အကူအညီျဖင့္ သတ္မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး က်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမျပဳလုပ္ရန္ အတြက္ ၂၁၈၉၀ စတုရန္းကီလိုမီတာ အက်ယ္အ၀န္း (၈၄၅၂ စတုရန္းမိုင္) ရွိေသာ ခ်ဳိင့္၀ွမ္းတခုလံုးပါ၀င္ေစရန္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္တြင္ ထိုထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမကို တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

ဟူးေကာင္းက်ားကိုကင္မရာေထာင္ေခ်ာက္မွတစ္ဆင့္ေတြ.ရစဥ္(ဓါတ္ပံု-WCS)

သို.ေသာ္လည္း၂၀၀၆ခုႏွစ္မွစတင္ကာယုဇနကုမၸဏီကုိ က်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမတြင္“ စုိက္ပ်ဳိးေရးဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးဇုန္”အျဖစ္ ဧက ၂၀၀၀၀၀ ရွိ ေသာပီေလာပီနံစုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းစီမံကိန္း္ ကုိ လုပ္ကုိင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည့္အတြက္
က်ား ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမပ်က္ဆီးခဲ့ေျကာင္း ဌင္းနယ္ေျမ အတြင္း ကြင္း ဆင္း၍ သတင္းအခ်က္လက္ ေကာက္ယူေနေသာ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္ KDNG ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

(KDNG)ရဲ့၂၀၀၆ခုႏွစ္ မွတ္တမ္းအရဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမး္ေဒသအတြင္း အဓိက ေရႊတူးေဖာ္သည့္ ေနရာေပါင္း ၃၁ ေနရာႏွင့္ က်ားထိန္း သိမ္းေရးနယ္ေျမတ၀ွမ္းရွိလုပ္ေဆာင္လ်ွက္ရွိေသာသတၴဴတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေပါင္း၁၀၀ေက်ာ္ရွိေနၿပီး

စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္အဆိပ္ေတာက္မ်ားေၿကာင့္္ တိရစၧာန္မ်ား၏ တည္ရွိေန ထုိင္ရာေနရာႏွင့္ ေရလမ္းေၾကာင္းမ်ားကုိ ပ်က္စီးေနသည္။

ေဒသခံမ်ားရဲ.အဆိုအရက်ားသားကုိ ေရာင္းခ်ရာတြင္ တစ္ကီလိုလွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ႏွစ္ရာခန္႔ ရရွိၿပီး  က်ားသားေရ၊ က်ားအ႐ုိးႏွင့္ က်ားကုိယ္တြင္းအဂၤါမ်ားသည္ အာရွ႐ိုးရာ ေဆးဝါးမ်ား ေဖာ္စပ္ရာတြင္ အသံုးဝင္ကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ အဓိက ဝယ္ယူေနသည့္အတြက္က်ားမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ခက္ခဲေနသည္။ ္ ကမၻာေပၚတြင္ ရွားပါး သစ္ပင္ပန္းပင္မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၁၃,၅ဝဝ ခန္႔ သတ္မွတ္ထားသည့္ အနက္ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၇,ဝဝဝ ခန္႔မွာ ျမန္မာ့ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကား ေဒသတြင္သာ ေပါက္ေရာက္ေနသည္။

အေမရိကန္ အေျခစိုက္ သဘာဝ ေတာ႐ုိင္း တိရစ ၦာန္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႔မွ  ဒါ႐ုိက္တာ အလန္ ရာဘီႏုိဝစ္ဇ္ (Alan Rabinowitz) သည္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့သစ္ေတာဌာန ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အနီေအာက္ ေရာင္ျခည္သံုး ကင္မရာ မ်ားကိုယင္းနယ္ေၿမတြင္တပ္ဆင္ခဲ့ၿပီး ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကား ေဒသတြင္ က်ားေကာင္ေရ ၁၅ဝ မွ ၂ဝဝ ခန္႔သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း ထုိသုေတသနေၾကာင့္ သိခြင့္ရခဲ့ၿပီး တကမ ၻာလံုးတြင္မူ က်ားေကာင္ေရ ၃ဝဝဝ ေအာက္သာ က်န္ရွိေတာ့သည္ဟုဆုိသည္။

ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ဘက္ အိႏၵိယနယ္စပ္တြင္တည္ရွိကာ ကူမံုေတာင္တန္း အေရွ႕ႏွင့္ ပတ္ကြိဳင္ေတာင္တန္း အေနာက္ဘက္အၾကားတြင္ တည္ရွိသည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွင့္ ျဗဟၼပုတၱရျမစ္တို႔၏ ေရေဝကုန္းတန္းလည္းျဖစ္သည္။၂၀၁၀ေအာက တိုဘာ္လကထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ WCS အစီရင္ခံစာအရ ဥပေဒမဲ့အမဲလိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဤေဒသတြင္ က်ားေကာင္ေရမွာ ၅ဝ ခန္႔အထိေလ်ာ့က်သြားခဲ့သည္။သို.ေသာ္လည္း၂၀၁၂စာရင္းကိုမူWCSက

ထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိေပ။

ယခုႏွစ္ဆန္းမွစတင္ကာဟူးေကာင္းဒသတြင္ေရႊတူးေဖာ္ျခင္းကိုအျကီးအက်ယ္လုပ္ကိုင္ေနျပီးပတ္၀န္း

က်င္ထိခိုက္မူျဖစ္ေပၚေနျကာင္းေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။ဟူးေကာင္းေဒသတြင္

ပီေလာပီနံစိုက္ခင္းမ်ားေျကာင္းကမာၻက်ားထိန္းနယ္ေျမထိခိုက္ခဲ့ရျပီးလယ္ယာေျမမ်ားစြာသိမ္း

ပိုက္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။

၂၀၀၆ခုႏွစ္မွစတင္ကာလယ္ယာေျမအသိမ္းခံခဲ့ရသည့္ဟူးေကာင္းေဒသအတြင္းရွိ၀ရာဇုပ္၊ေအာင္ရာ၊

စံၿပ၊လဘန္ေကာက္စသည့္ေက်းရြာေဒသခံ၂၀ခန္.သည္ယုဇနကုမၼဏီတြင္နစ္နာမူမ်ားေတာင္းဆိုရန္

ကခ်င္တိုင္းရင္းသူေဒၚေဘာက္ဂ်ာဦးေဆာင္မူျဖင့္ရန္ကုန္ျမိဳ.သို.ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။

                                                                                                           Komanaw/EJG