ထား၀ယ္စီမံကိန္းအတြက္ကလံုးထာရြာအနီးတြင္ေရကာတာေဆာက္ရန္ ေဒသခံမ်ားကိုေျပာင္းေရႊ.ခိုင္း၊သမၼတထံစာတင္မည္ဟုေဒသခံမ်ားေျပာ

ကိုမေနာ(EJG)

 ထား၀ယ္စီမံကိန္းဧရိယာတြင္မပါ၀င္ေသာကလံုးထာ ေက်းရြာ အနီးတြင္ေရကာတာစီမံကိန္း

တည္ေဆာက္္ျပီးေဒသခံမ်ားေျပာင္းေရႊ. ရန္အတြက္ အီတာလ်ံ-ထိုင္းကုမၸဏီ ITDကညွိႏိူင္းမူ

မ်ားျပဳလုပ္ေနေျကာင္း ထားဝယ္ေဒသ ဖံြ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖဲြ႔(DDA) တာဝန္ခံ ညိွႏိႈင္းေရးမွႉး ကိုသန္႔ဇင္ကေျပာျကားသည္။

“ထား၀ယ္စီမံကိန္းအတြက္အစိုးရေပးတဲ့ေျမထဲမွာကလံုးထာေက်းရြာမပါဘူး၊ဒါေပမယ့္အဲဒီေနရာက

ေရကာတာေဆာက္ဖို.သင့္ေတာ္တဲ့အတြက္ကုမၼဏီကေနလုပ္ေနတာ၊စီမံကိန္းေျကာင့္ေျပာင္းရ

မယ့္ေက်းရြာစာရင္းထဲမွာလည္းမပါဘူးေပါ့၊ကုမၼဏီကေလ်ာ္ေျကးကိစၥညွိႏိုင္းေပမယ့္ရြာသားေတြ

ကမေျပာင္းလိုျကဘူး”ဟုဌင္းကဆိုသည္။

ေရကာတာစီမံကိန္းျပဳလုပ္ရန္အတြက္ကလံုးထာရြာေအာက္ဘက္တစ္မိုင္အကြာတြင္ITDကေလ့လာမူ

ျပဳလုပ္ေနျပီးေဒသခံမ်ားကကန္.ကြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

ေရကာတာ တည္ေဆာက္ရန္ အတြက္ ညွိႏိုင္းျခင္းခံေနရေသာကလံုးထာေက်းရြာမွာ

ထား၀ယ္ျမိဳ.ႏွင့္၂၃မိုင္အကြာ၊ေရျဖဴျမိဳ.ႏွင့္၉မိုင္ခန္.အကြာတြင္ရွိျပီး

အိမ္ေထာင္စု ၁၈ဝ ေက်ာ္ရွိ ကာလူဦးေရတစ္ေထာင္ခန္.ေနထိုင္ေျကာင္းကလံုးထာ

ထား၀ယ္စီးပြားေရးဇုန္တစ္ေနရာကိုေတြ.ရစဥ္

ေက်းရြာ ဓမၼရကၡိတာ ေက်ာင္းတုိက္ ဆရာေတာ္ ဦးပညာဝံသ က မိန္႔သည္။
ကလံုးထာ ေက်းရြာသည္ထားဝယ္ခ႐ိုင္၊ ေရျဖဴျမိဳ႕နယ္အတြင္းတြင္ပါ၀င္ကာ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းျဖင့္ အဓိက အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္း ျပဳျပီး
ေက်းရြာတြင္ စိုက္ပ်ဳိးေျမဧက တေသာင္းေက်ာ္ ရွိေျကာင္းေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။

က်ားထိန္းနယ္ေျမဆိုင္းဘုတ္သာက်န္

 ကိုမေနာ(EJG)

ကခ်င္ျပည္နယ္ဟူးေကာင္းေဒသတြင္သတ္မွတ္ထားေသာကမာၻက်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမမွာဆိုင္း

ဘုတ္သာက်န္ရွိေတာ့ေျကာင့္ဟူေကာင္းေဒသခံမ်ားကရန္ကုန္ျမိဳ.တြင္ေျပာျကားသည္။

“သစ္ခုတ္လမ္းေဖာက္လို.ကုန္ျပီ၊အခုဆိုင္းဘုတ္ပဲက်န္ေတာ့တယ္” ဟုဟူးေကာင္းေဒသတြင္ပါ၀င္ေသာလဘန္ေကာက္ေက်းရြာသူတစ္ဦးကVenus News Weekly သို.ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသမွ က်ားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမကို ျမန္မာအစိုးရမွ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ေတာရုိင္းတိရိစာၧန္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႔ (Wildlife Conservation Society)၏ အကူအညီျဖင့္ သတ္မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး က်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမျပဳလုပ္ရန္ အတြက္ ၂၁၈၉၀ စတုရန္းကီလိုမီတာ အက်ယ္အ၀န္း (၈၄၅၂ စတုရန္းမိုင္) ရွိေသာ ခ်ဳိင့္၀ွမ္းတခုလံုးပါ၀င္ေစရန္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္တြင္ ထိုထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမကို တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

ဟူးေကာင္းက်ားကိုကင္မရာေထာင္ေခ်ာက္မွတစ္ဆင့္ေတြ.ရစဥ္(ဓါတ္ပံု-WCS)

Rio+20 အေတြ.အၿကံုရွင္းလင္းပြဲ

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာသတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ.(EJG)ကစီစဥ္ၿပီး
ၿမသားလြင္ၿပင္ပတ္၀န္က်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ.ကပံပိုးေသာဘရာဇီးႏုိင္ငံတြင္က်င္းပခဲ့သည့္
Rio+20 အေတြ.အၿကံုရွင္းလင္းပြဲကိုေတာ္၀င္ႏွင္းဆီခန္းမတြင္
ဇူလိူင္၇ရက္ေန.ကက်င္းပခဲ့သည္။

ဧရာ၀တီၿမစ္အေနာက္ဖက္မုန္းေခ်ာင္းကမ္းပါးၿပိဳမူေၿကာင့္ေက်းရြာမ်ား ေၿပာင္းေရႊ.ေနရ

ဧ၇ာ၀တီၿမစ္အေနာက္ဘက္ၿခမ္းရွိမုန္းေခ်ာင္းအတြင္းကမ္းပါးၿပိဳက်မူေၿကာင့္

ေက်းရြာအိမ္ေၿခမ်ားေၿပင္းေရႊ.ေနရေၿကာင္းေဒသခံမ်ားကသဘာ၀ပတ္၀န္း

က်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာသတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ.သို.ေၿပာၿကားသည္။

 ဌင္းကမ္းပါးၿပိဳမူေၿကာင့္ယခု ႏွစ္အတြင္း

မ၇ုိးကုန္း၇ြာရွိအိမ္ေၿခ(၂၀၀)ေက်ာ္၇ွိေ၇ႊေၿပာင္းခဲ့ရေၿကင္းပြင့္ၿဖဴေဒသခံတစ္ဦး

ကေၿပာသည္။

 “ကမ္းပါးၿပဳိ တဲ့အိမ္တဲ့ေန၇ာက

၀ါးတ၇ိုက္တခ်ဳိေန၇ာ၀ါးတ၇ုိက္ေတာင္မက်န္ေတာဘူး”ဟုဌင္းကဆိုသည္။

ဌင္းအၿပင္ မုန္းေခ်ာင္းထိပ္၀(မုန္းေခ်ာင္းနွင္.ဧ၇ာ၀တီၿမစ္ဆုံ) တြင္ ယခင္ကအိမ္ေၿခ(၇၀)ေက်ာ္၇ွိခဲ့ရာမွု(၅၀)မွ်သာ၇ွိေတာ့ေၿကာင္း၊ယခင္နွစ္မ်ားကလည္းသုံးၾကိမခန္.္ေ၇ႊေၿပာင္းခဲ၇ကာကိုင္းလုပ္ကြက္ဧက(၂၀၀)ခန္.ပါသြားခဲ့

ေၿကာင္းေဒသခံမ်ားကဆိုသည္။

မုန္းေခ်ာင္းကမ္းပါးၿပိဳမူေၿကာင့္ ေၿပာင္းေရႊ.ေနရေသာေက်းရြာမ်ားမွာ ေ၇နံေခ်ာင္းၿမုိနယ္ရွိသမၻာန္တင္ေက်း၇ြာ ၊ပြင္.ၿဖဴၿမဳိနယ္ရွိ
၇ြာသာညြန္. ၊ေက်ာင္းကုန္း၊ၿမစ္အလယ္ကၽြန္းေသာင္ခုံေပၚမွ၇ြာမ်ားၿဖစ္ေသာ ၇ုံးဆိပ္ကၽြန္း၊သူေဌးကုန္း၊ငါးေၿခာက္ကၽြန္းစသည့္ရြာမ်ားၿဖစ္သည္။

ကမ္းပါးၿပိဳမူေၿကာင့္ေဒသခံမ်ားကအကူအညီေပးမည့္လူမွဳအဖြဲအစည္းမ်ားလုိအပ္ေနသည္။

ဧ၇ာ၀တီၿမစ္ေၾကာင္းကုိသုေတသနၿပဳ
ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းဖုိလုိအပ္ေနေၿကာင္းေဒသခံမ်ားကေၿပာသည္။               MNH/EJG        


ေၿပာင္းေရႊ.ခံရႏုိင္သည့္ရြာမ်ား(ေဒသခံမ်ားကEJGသို.တင္ၿပခ်က္)

မုန္းေခ်ာင္းအတြင္း။     ။မ၇ုိးကုန္း၇ြာအိမ္ေၿခ(200)ေက်ာ

္၇ွိေ၇ႊေၿပာင္း၇အိမ္ေၿခယခုနွစ္(30)ေက်ာ္ေ၇ႊၿပီး2011ခုနွစ္(20)ေက်ာ္ေ၇ႊ၇၊2010ခုႏွစ္(50)ေ၇ႊ၇၊သုံးနွစ္စုစုေပါင္း(100)ေက်ာ္ေ၇ႊ၇သည္။တုိက္တလုံးေ၇ႊၿပီးေနာက္ထပ္တလုံးဒီတ၇က္အတြင္းေ၇ႊမည္။ကမ္းပါးၿပဳိသည္အိမ္ႏွင္.ေန၇ာမ်ား
၀ါးတ၇ိုက္တခ်ဳိေန၇ာ၀ါးတ၇ုိက္မက်န္ေတာဘူး။ပြင္ၿဖဴၿမဳိနယ္

မုန္းေခ်ာင္းေၿမာက္ဘက္။           ။မုန္းေခ်ာင္းထိပ္၀(မုန္းေခ်ာင္းနွင္.ဧ၇ာ၀တီၿမစ္ဆုံ) ၿမစ္ဆုံေန၇ာက(၁)လမ္းကူးေက်း၇ြာအိမ္ေၿခ(၇၀)ေက်ာ္၇ွိခဲယခု(၅၀)မွ်သာ၇ွိသည္။ယခင္နွစ္မ်ားကသုံးၾကိမ္ေ၇ႊေၿပာင္းခဲ၇ယခုအေနာက္ဘက္ကမ္းဒီနွစ္လဲအိမ္ေၿခအခ်ဳိေ၇အခဲ၇၊၇ြာအေနာက္ဘက္ကုန္းေသာင္၇ြာဘက္ေ၇အၿပီးက်၊က်န္၇ွိအိမ္မ်ားလည္းကမ္းပါးနွင္.နီးကပ္စြာ၇ွိသည္
စုိး၇ိမ္၇သည္အေၿခအေနမ်ားၿဖစ္သည္။ကိုင္းလုပ္ကြက္မ်ားဧက(၂၀၀)နီးပါးပါသြားခဲသည္။ေ၇နံေခ်ာင္းၿမုိနယ္။  (၂)သမၻာန္တင္ေက်း၇ြာ ။ ဧ၇ာ၀တီၿမစ္ေ၇ကသမၻာန္တင္၊လမ္းကူးေက်း၇ြာဒီဘက္ေ၇ေၾကာင္းထုိးဆင္းၿပိးပေဇာက္ေကြ.ၾကီးၿဖစ္ေအာင္ေ၇တုိက္စားပစ္လုိက္သည္။သည္၇ြာအေနနွင္.ကမ္းၿပဳိေန၇ာနွင္.ေ၀းေနပါေသးတယ္၊ယခင္နွစ္ႏွစ္သုံးနွစ္ကေ၇ႊေၿပာင္းေန၇တဲေန၇ာၿဖစ္သည္။ယခုလမ္း
ကူး၇ြာဘက္သုိပုိမုိတုိက္စားေနသည္။ေ၇နံေခ်ာင္းၿမဳိနယ္

မုန္းေခ်ာင္းေတာင္ဘက္။            ။ (၁)ဆည္မုန္း  ။  ။  အိမ္ေၿခ(၂၆၀)အိမ္ေထာင္စုေပါင္း(၂၆၈)၊က်ား (၄၈၁)မ(၅၃၇)၇ွိပါသည္ဒီနွစ္ထျမွာေ၇ႊေၿပာင္း၇တာအိမ္ေၿခ(၃၀)၇ွိသည္။တခ်ဳိေၿမ၀ယ္ၿပီးေ၇ႊ့ သည္။တခ်ဳိကုိယ္ပုိင္ကုိင္းကြက္ေတြမွာေ၇ႊ၊ တခ်ဳိကေ၇ြေၿပာင္းၿပီးအိမ္ေတြအိမ္၀ုိင္းေတြထဲမွာယာယီေနၾကသည္။ကမ္းပါးၿပဳိက်တာအေတာင္(၃၀)၇ွိၿပီ။၇ြာလယ္လမ္းကအခုကမ္းပါးထိပ္ေ၇ာက္ေနၿပိ။ပြင္ၿဖဴၿမဳိနယ္
 
(၂)ခုံစု။။     ။အိမ္သုံးလုံးေလာက္ဘဲေ၇ႊ၇ေသးသည္၊၇ြာအေ၇ွ့ေၿမာက္ေထာင္.ေန၇ၿဖစ္သည္ထပ္ၿပဳိ၇င္ထပ္ေ၇ႊ၇မည္၊၇ြာေၿမာက္ဘက္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကကမ္းပါးၿပဳိသည္ေန၇ာနွင္.ကုိင္းကြက္နွစ္ကြက္စာမ်ွက်န္ေတာသည္အိမ္ေၿခနွစ္၇ာခန္.၇ွိသည္။ပြင္.ၿဖဴၿမဳိနယ္
 
(၃) ၇ြာသာညြန္.။     ။ အိမ္ေၿခ(၂၄)အိမ္၇ွိသည္။အိမ္၁၁အိမ္ေ၇ႊေၿပာင္း၊ ေၿပာင္းေ၇ြစ၇ာေၿမမ၇ွိလုိဒီအတုိင္းေနေန၇ေသာအိမ္ေလးလုံးမွွ၇ွိသည္၊အဖုိးအဘြားနွစ္ေယာက္ထဲ၇ွိေသာအိမ္နွစ္လုံးက်န္ေနေသးသည္။ ဦးေသာင္းခင္အိမ္ဆုိ၇င္အိမ္၀ုိင္းထဲကငွက္ေပ်ာၿခံေ၇ထဲက်သြားသည္အိမ္နွင္.ကမ္းပါး(၁၀)ေပေက်ာ္ေက်ာ္မွ်သာလုိေတာသည္။ပြင္.ၿဖဴၿမဳိနယ္

(၄)ေက်ာင္းကုန္း။     ။ ၇ြာသာညြန္.နွင္.ကပ္လ်ွက္၇ွိသည္အိမ္မေ၇ႊ၇ေသးေသာ္လည္းကမ္းပါးဆက္တိုက္ၿပဳိလာလွ်င္ေ၇ြေၿပာင္း၇ေတာ.မည္။အိမ္ေၿခ(၃၀)ေက်ာ္၇ွိသည္။ စကုၿမဳိ.နယ


         မုန္းေတာင္ဘက္ၿမစ္လက္ၿခားတေလွ်ာက္ကမ္းပါးၿပုိက်ေနၿခင္းၿဖစ္သည္မုန္းေတာင္ဘက္ထိပ္၀မွဧ၇ာ၀တီၿမစ္ထဲ၀င္တဲအထိေလးငါးမုိင္မွ်၇ွိသည္၊


ၿမစ္အလယ္ကၽြန္းေသာင္ခုံေပၚမွ၇ြာမ်ား။             ။ (၁)၇ုံးဆိပ္ကၽြန္း။    ။အိမ္ေၿခ(၂၀၀)ေက်ာ္၇ွိသည္ယခုေနေသာ္၇ြာသည္ေ၇ႊေၿပာင္းလာ၇ေသာ္၇ြာၿဖစ္သည္ဒီနွစ္မွာက်န္ခဲေသာ္အိမ္မ်ားေ၇ႊေၿပာင္းခဲ၇သည္အစုိး၇မူလတန္းေက်ာင္းသည္ကမ္းပါးထိပ္နွင္.အနီးဆုံးၿဖစ္သည္။နွစ္နွစ္တၾကိမ္သုံးနွစ္တၾကိမ္ေ၇ႊေၿပာင္းေန၇ေသာ္၇ြာၿဖစ္သည္။
ေ၇နံေခ်ာင္းၿမဳိနယ္           (၂)သူေဌးကုန္း။              ။အိမ္ေၿခ(၈၀)၇ွိလကိ၇ွိေ၇ႊေၿပာင္း၇အိမ္(၅၀)၇ွိေနၿပီတခ်ဳိေၿမာက္ဘက္ေသာင္ခုံေပၚေ၇ႊ၊တခ်ဳိအေနာက္ဘက္ကုိေ၇ႊက်၇သည္ယခုလုိ၇ြာလုိက္ေ၇ႊေၿပာင္းခဲၾကတာေလးၾကိမ္၇ွိၿပီပထမဦးဆုံးေသာင္ခုံမ်ား
ေပၚမွာ။  ေနာက္ၿပီးသမၻာန္တင္ေက်း၇ြာအေ၇ွဘက္၊ ေနာက္ၿပီးလမ္းကူးေက်း၇ႊာအေ၇ွ.ဘက္ေနခဲ၇၊ ယခုေနာင္ဆုံးအေ၇ွေသာင္ခုံေပၚၿပန္ေ၇ာက္၊ယခုလည္းအိမ္ေတြေ၇ႊေန၇ဆဲ၊ 2000-2001ေလာက္ကအဆုိး၇ြားဆုံးနွစ္ၿဖစ္ခဲ.အိမ္(၂၄)ေမ်ွာ္ပါသြားခဲသည္လမ္းကူး၇ြာအေ၇ွဘက္ေနစဥ္နွစ္မ်ားကၿဖစ္သည္အစုြးတန္းေက်ာင္းေ၇ြခဲ၇၊ ေ၇နံေခ်ာင္းၿမဳိနယ္  (၃)ငါးေၿခာက္ကၽြန္း။      ။ကၽြန္းေသာင္ခုံေပၚမွာတည္၇်ိတဲ၇ႊာမ်ားၿဖစ္စဥ္အတုိင္းအဆင္ေၿပသလုိေၿပာင္းေ၇ြေနၾက၇၊ပြင္.ၿဖဴၿမဳိ.နယ္၊(၄) နန္းေတာ္ကၽြန္း။        ။အထက္ပါၿဖစ္စဥ္အတုိင္းအဆင္ေၿပသလုိေၿပာင္းေ၇ြေနခဲ၇သည္။ပြင္.ၿဖဴၿမဳိနယ္   (၅)ေငြေသာင္ယံ။    ။အထက္ပါၿဖစ္ဏသ္အတုိင္းယခုနွစ္ထိေ၇ြေၿပာင္းေနၾက၇၊  ေ၇နံေခ်ာင္းၿမဳိနယ္   

မုန္းေခ်ာင္းအတြင္းဘက္။                ။ မ၇ုိးကုန္း၇ြာ။       ။      အိမ္ေၿခ(၂၀၀)ေက်ာ္၇ွိဒီနွစ္ထဲမွာ၀ါးေလးငါး၇ုိက္စာမွ်ၿပဳိက်ခဲသည္ဒီနွစ္အိမ္(၃၀)ေက်ာ္ေ၇ႊ၇။  မနွစ္က(၂၀)ေက်ာ္ေ၇ႊ၇ တၿမန္နွစ္အိမ္(၅၀)ေက်ာ္ေ၇ႊ၇တုိင္အေဆာက္အဦးတလုံးေ၇ႊေၿပာင္းသြားၿပီးဒီ၇က္ပုိင္းအတြင္းေနာက္တုိက္တလုံးေ၇ႊေၿပာင္း၇မည္။ မုန္းေခ်ာင္းကမ္းပါးေဇာက္အနက္သည္၀ါးသုံးၿပန္စာမွ်၇ွိသည္ၿပိဳက်လွ်င္ေၿမၾကီးၾကီးမားမားၿပဳိက်တတ္သည္။ကမ္းပါးနွင္.၇ြာအေၿခတခ်ဳိ၀ါးတၿပန္။တခ်ဳိ၀ါးနွစ္ၿပန္စာမွ်သာေ၀းေတာသည္၊ပြင္.ၿဖဴၿမဳိ.နယ္


၇ြာသားမ်ား၏အခက္အခဲမ်ား။                             ။ေၿမမ၇ွိသူမ်ားအတြက္ေၿပာင္းေ၇ႊ၇မည္ေၿမေန၇ာ ။ေၿပာင္းေ၇ႊ၇မည္စ၇ိတ္။ လုပ္ကုိင္စားေသာက္၇မည္လုပ္ခင္းလုပ္ကြက္၊ ၇ြာသာညြန္၇ြာေ၇ႊေၿပာင္း၇ခက္ခဲေနသည္.အဘုိးအဘြားနွစ္ဦးထဲသာ၇ွိသည္အိမ္နွစ္လုံး၇ွိေန။ဒုကၡိတ၇ွိေနေသာ္အိမ္တလုံး၇ွိေန။
ယခုလုိၿဖစ္စဥ္မ်ားအတြက္ကူညီေပးေ၇းလူမွဳအဖြဲအစည္းမ်ားသိ၇်ိကူညီေအာင္သတင္းေပးဖုိ.လုိအပ္သည္။ၿမစ္ေၾကာင္းနွင္.ပတ္သတ္ေသာ္အစုိး၇ဌာနမ်ားသိ၇ွိလာေအာင္။ၿမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေ၇းအတြက္ပညာ၇ွင္မ်ားဧ၇ာ၀တီၿမစ္ေၾကာင္းကုိသုေတသနၿပဳ
ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းဖုိလုိအပ္ေန။ဒီအေၾကာင္းခ်င္း၇ာအတြက္စာနယ္ဇင္းသမား၊သတင္းသမားမ်ားက၀ုိင္း၀န္းေဆာ္ၾသေပးဖုိ.လွဳ့့့ံေဆာ္ေပးဖုိ.လုိအပ္ေနပါတယ္။

                                           

 

မရဏေက်ာပိုးျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ား

(မုိးယင္းႀကီးေရတိမ္ေဒသ) 
 သားႀကီး (၂၄ ႏွစ္)က လွ်ပ္စစ္ခလုပ္ကိုဖြင့္လိုက္ၿပီး ၀ါးတုတ္တံႏွစ္ေခ်ာင္းထိပ္မွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ သံေခ်ာင္းႏွစ္ေခ်ာင္းကို ေရစပ္စပ္ထဲကိုထုိးခ်လိုက္တဲ့အခါ မၾကာခင္မွာပဲ ငါးခူတစ္ေကာင္ ေရေပၚေပၚလာတယ္။ ေပၚလာတဲ့ ငါးခူကိုေရထဲကဆယ္ၿပီး ပလုိင္းထဲေကာက္ထည့္လိုက္တယ္။သူ႔ေက်ာေပၚမွာ ပလတ္စတစ္ ပံုးထဲထည့္ထားတဲ့ ၁၂ ဗို႔ဘက္ထရီအိုးတစ္လံုးရွိၿပီး ရင္ဘတ္မွာ ပလိုင္းကိုလြယ္ထားတယ္။ ဘက္ထရီအုိးနဲ႔တြဲထားတဲ့ လွ်ပ္စစ္၀ါယာေလွ်ာ့တုိက္တဲ့ စက္ခလုတ္ ခံုက တဒီးဒီးအသံျမည္ေနတယ္။
`ေသမင္းတမန္ကို ေက်ာမွာလြယ္ထားရတာ။ အခန္႔မသင့္ရင္ လူပါေသသြားႏိုင္တယ္´ လို႔ ၀ါယာေလွ်ာ့တိုက္ေနရင္း သားႀကီးက ေျပာတယ္။
ေရထဲကိုခ်ထားတဲ့ လွ်ပ္စစ္စီးေနတဲ့သံေခ်ာင္းႏွစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ ပတ္ပတ္လည္မွာ လွ်ပ္စစ္စီးေနၿပီး ၄င္းစက္ကြင္းအတြင္းကို၀င္လာတဲ့ ေရေနသတၱ၀ါမွန္သမွ်ဟာ ဓါတ္လိုက္ခံရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ငါးေတြ ပက္လက္လန္ၿပီးေရေပၚေပၚလာတယ္။
သားႀကီးငါးဖမ္းအသက္ေမြးတဲ့ မုိးယင္းႀကီးေရတိမ္ေဒသမွာ လွ်ပ္စစ္၀ါယာေလွ်ာ့တုိက္ငါးဖမ္းနည္းကို တံငါအမ်ားစုက အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ သည္နည္းဟာ ေရေနသတၱ၀ါေတြနဲ႔ ေရတိမ္ေဒသရဲ႕ ေဂဟေဗဒစနစ္ကို ပ်က္ဆီးေစႏုိင္တာေၾကာင့္ တားျမစ္ထားတဲ့ငါးဖမ္းနည္းျဖစ္ေပမယ့္ ပိုက္နဲ႔ဖမ္းရတာထက္ပိုလြယ္တဲ့အတြက္ အသံုးျပဳလာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
 
မုိးယင္းႀကီးအင္းအတြင္း လွ်ပ္စစ္ေရွာ့တုိက္နည္းျဖင့္ငါးဖမ္းေနသူတစ္ဦး ။ (ဓါတ္ပံု - YPI)

အဆိပ္သင့္သူမ်ား-ေဇယ်ာလိူင္

“ေက်ာက္မီးေသြးျပာေတြေရာ ဖံုမႈန္႔ေတြပါရႈေနရတာ။
ၾကာရင္ဒီဘက္ပိုင္းမွာေနတဲ့သူေတြ အဆုတ္ေရာဂါေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ အသက္တုိလိမ့္မယ္. . . ”

တီက်စ္
ေဂၚဖီစိုက္ခင္းေတြၾကားထဲမွာ သံုးဖာလံုပတ္လည္ေလာက္ရွိၿပီး ေပ ၂၀၀ ေလာက္နက္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းႀကီးက ေနရာယူထားတယ္။ အဲသည့္တြင္းႀကီးနဲ႔မလွမ္းမကမ္းမွာ တြင္းထဲကထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးမဟုတ္တဲ့ ေျမစာခဲပံုႀကီးက ေတာင္ပူစာတစ္လံုးေလာက္ရွိတယ္။
`အဲဒီေျမစာပံုေအာက္မွာ ကၽြန္ေတာ့္လယ္ေတြရွိတယ္´ လို႔ အသက္ ၅၄ ႏွစ္အရြယ္ လုိင္ခါးရြာသား ဂ်န္ဖာစိုင္းက ေျမစာပံုႀကီး ကိုၾကည့္ၿပီး ျဖည္းျဖည္း ခ်င္းေျပာပါတယ္။  ေျမစာပံုႀကီးဟာ ေက်းရြာထဲကလူေနအိမ္ေတြထက္ကို သံုးေလးဆေလာက္ျမင့္တက္ေနတယ္။ ယခင္ကသည္ေနရာေတြ အကုန္လံုးဟာ လယ္စိုက္ကြင္းေတြ၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမေတြျဖစ္ခဲ့ဖူးေပမဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကစၿပီး သည္လယ္ကြင္းေတြထဲမွာ ေက်ာက္မီးေသြးစတင္တူးေဖၚခဲ့ၾကတယ္။ ရရွိတဲ့ေက်ာက္မီးေသြးေတြကိုေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္ရံုအတြက္အသံုးျပဳပါတယ္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း

Deforestation threatens breadbasket

Part of Myanmar's breadbasket in the country's centre is fast deteriorating and the area may face greater food insecurity without immediate action, local NGOs warn.

"If we [wait], it will be too late and too hard to rehabilitate," said Aung Myint, general-secretary of the Renewable Energy Association Myanmar, which calls on residents in the dry zone to work with agencies to boost tree planting, soil conservation and water management.

The regions of Mandalay, Magway and Lower Sagaing, which comprise the dry zone and experience among the lowest rainfall levels in the country, form the breadbasket for crops that require little rain.

But the maize, cotton, pulses, beans and sesame are threatened by soil breakdown and deforestation occurring at an "alarming" pace, according to U Ohn, from the national NGO, Forest Resource Environment Development and Conservation Association.